Graag deel ik een reeks blogs met jullie waar ik jullie meeneem in de wereld van de fascia.
Fascia, wat is het en wat doet het?
Fascia is ons zachte skelet. Het is een web van doorlopende structuur door heel ons lichaam. Het is net zo flexibel als sterk en omhult en doordringt elke spier, bekleedt ieder bot, bedekt elk orgaan en omvat iedere zenuw. Fascia houdt alles gescheiden maar tegelijkertijd verbonden. Fascia is in vele processen in ons lijf betrokken; o.a. thermoregulatie, de lymfestroming, het begeleiden van spieren in bewegingen, maar denk ook aan het ophangen van de organen in hun holte en dat organen aan de lichaamswand bevestigd zijn middels ligamenten en tegelijkertijd kunnen meebewegen met de bewegingen die we maken.
We hebben een oppervlakkige fascia en een diepe fascia. De oppervlakkige fascia vind je meteen onder de iets oppervlakkige laag vetweefsel onder de huid. Het scheidt de huid van de spieren zodat ze op normale wijze langs elkaar kunnen glijden. De diepe fascia omvat de spieren van bundels tot ieder spierzakje. Hier vindt de overdracht van kracht plaats zodat een beweging mogelijk gemaakt kan worden door een gewricht.
Het diepe fascia vormt een soort “body stocking” voor ons lichaam waarbij er voorgeprogrammeerde lijnen zijn. (Zo slim is ons lijf!). Op onderstaand plaatje zie je een aantal van deze lijnen. Op het laatste plaatje zie je bijvoorbeeld de superficial back line (blauw aangegeven). Deze lijn begint onder de voeten en loopt door tot op het hoofd.
Ik ga in een vervolgblog in op de klachten en beperkingen die je kunt ondervinden als het fascia niet gezond is. Voor nu wil ik jullie laten ervaren dat je fascia hebt en hoe je het kunt beïnvloeden. Hiervoor doen we een experiment.
Experiment:
Begin met een eenvoudige vooroverbuiging.
Voel de spanning, of het gebrek daaraan als je lenig bent, vanaf de voet, via de achterkant van de kuit en de hamstrings naar de zitbotjes. Sta er bij stil of het ene been meer gespannen lijkt dan het andere. Sta vervolgens stil bij je rug, voel opnieuw het verschil tussen de beide zijden en merk op waar je spanning voelt. Breng de aandacht naar je nek. Probeer je hoofd te ontspannen en te laten hangen. Kijk ten slotte naar je handen. Merk op hoe ver ze van de grond hangen of dat er een lager hangt dan de andere. Zodra je al die dingen goed hebt kunnen voelen, ga je weer rechtop staan.
Pak een tennisbal. Ga op het puntje van een stoel zitten en leg de bal onder een van de voeten. Leun over de bal heen zodat de druk wordt uitgeoefend door het gewicht van je iets gebogen torso en niet door druk van je been. Zodra je de juiste hoeveelheid druk hebt gevonden, rol je de bal heel langzaam heen en weer onder je voetzool, van het einde van je hiel tot de bal van je voet. Doe dit 3 tot 5 minuten (niet korter!)
Sta op van je stoel en vergelijk hoe nu je beide voeten contact maken met de grond. Herhaal nu de vooroverbuiging. Is de spanning aan beide kanten gelijk? Wat voel je in je rug? Hangt een van je handen nu lager dan de andere? Mijn ervaring met dit experiment is dat ik wezenlijk verschil tussen links en rechts heb gevoeld. De gehele zijde van mijn lijf aan de kant waar ik de tennisbal onder mijn voet heb gerold voelde een stuk minder stijf en kon ik met de hand de grond raken, wat ik bij het voorvoelen niet heb gekund.
Nu heb je een introductie van fascia gehad waarbij we hebben gekeken wat het is en wat het doet. In de volgende blog gaan we een tweede experiment doen en kijken welke klachten je kunt ontwikkelen bij het niet fit houden van het fascia en natuurlijk wat je er zelf aan kunt doen om fascia fit te krijgen en te houden.